Γράφει η Εύη Σκούρα, Food Blogger, The Healthy Cook
Οι ετικέτες τροφίμων μπορεί να μας φαίνονται δυσνόητες, όμως η γνώση είναι δύναμη για επιλέξουμε τα σωστά τρόφιμα που θα βάλουμε στο τραπέζι μας. Κατανοώντας τις ετικέτες μπορούμε να καταλάβουμε αμέσως αν ένα προϊόν είναι καλό για εμάς και την οικογένειά μας ή όχι.
Το άρθρο αυτό σκοπεύει να σας δώσει κάποιες κατευθυντήριες γραμμές, ώστε να μπορείτε να διαβάζετε σωστά τις ετικέτες και να κάνετε τις σωστές επιλογές.
Συστατικά:
Εδώ θα δείτε από τι πραγματικά είναι φτιαγμένο το τρόφιμο που κρατάτε στα χέρια σας. Τα συστατικά αναγράφονται πάντα με φθίνουσα σειρά, δηλαδή πρώτο αναγράφεται αυτό με την μεγαλύτερη περιεκτικότητα, μετά αυτό με την δεύτερη μεγαλύτερη κ.ο.κ. Σε αυτό το τμήμα της ετικέτας θα βρείτε εάν το προϊόν περιέχει κάποιο αλλεργιογόνο.
Extra Tip: Aποφύγετε τρόφιμα με μακριές λίστες συστατικών, πολλές άγνωστες λέξεις και πολλά Ε, τα οποία μπορεί να είναι είτε υποκατάστατα ζάχαρης, ή πολύ επεξεργασμένα υλικά.
Μέγεθος μερίδας:
Οι περισσότεροι καταναλωτές νομίζουν πως η διατροφική ανάλυση ενός προϊόντος αφορά σε όλη την ποσότητα που περιέχει η συσκευασία, όμως δεν είναι έτσι. Ελέγξτε εάν η ανάλυση βασίζεται σε μία μερίδα ή σε 100γρ. προϊόντος (οι περισσότερες ετικέτες πλέον αναφέρουν και τις δύο μετρήσεις) και ποιο είναι το μέγεθος της μερίδας, ώστε να ξέρετε εάν καταναλώνετε 1 μερίδα ή περισσότερες.
Θερμίδες (αναγράφονται και σαν Ενέργεια):
Παλαιότερα, πριν μάθω να διαβάζω ετικέτες, κοίταγα μόνο τις θερμίδες σε ένα προϊόν, όμως αυτό δεν με οδηγούσε πάντα στην σωστή επιλογή.
Είναι απαραίτητο να εστιάζουμε στην ποιότητα των θερμίδων και όχι στην ποσότητα.
Εάν για παράδειγμα, ένα προϊόν έχει πρωτεΐνη, φυτικές ίνες, καλά λιπαρά και βιταμίνες με ένα εύλογο αριθμό θερμίδων, τότε έχει υψηλή διατροφική αξία και πρέπει να το προτιμήσουμε.
Αντιθέτως, πρέπει να αποφύγουμε την κατανάλωση περιττών θερμίδων. Για παράδειγμα, ένα ποτήρι χυμός μπορεί να έχει περίπου τις ίδιες θερμίδες με ένα μέτριο σάντουιτς με ψωμί ολικής και γαλοπούλα. Είναι προτιμότερο να επιλέξουμε το σάντουιτς, από το οποίο θα πάρουμε πρωτεΐνη και φυτικές ίνες, παρά τον χυμό από τον οποίο θα πάρουμε μόνο σάκχαρα.
Λιπαρά:
Τα λιπαρά χωρίζονται σε 3 κατηγορίες:
- Tα ακόρεστα λιπαρά, τα οποία είναι ωφέλιμα και κάνουν καλό στην καρδιά και όχι μόνο. Τα βρίσκουμε σε τροφές, όπως ψάρια, ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, πράσινα λαχανικά κ.ά.
- Tα κορεσμένα λιπαρά, τα οποία βρίσκονται συνήθως σε ζωικά προϊόντα. Φροντίζουμε να τα καταναλώνουμε με φειδώ, γιατί η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να φέρει προβλήματα στην υγεία μας (αύξηση χοληστερόλης, κλπ.)
- Tα τρανς λιπαρά, τα οποία είναι τα πιο επιβαρυντικά για τον οργανισμό και συνδέονται με προβλήματα υγείας. Πρόκειται για κατασκευασμένα λίπη τα οποία περιέχονται,, στα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα, Φροντίζουμε να επιλέγουμε προϊόντα με μηδενική περιεκτικότητα σε τρανς λιπαρά και να αποφεύγουμε και τα μερικώς υδρογονωμένα λίπη, καθώς πρόκειται για επεξεργασμένα λιπαρά που μπορεί να προκαλέσουν αύξηση της “κακής” χοληστερόλης.
Υδατάνθρακες:
Αποτελούν την πηγή ενέργειας του οργανισμού μας, γι’ αυτό φροντίζουμε να επιλέγουμε τρόφιμα ολική άλεσης, τα οποία μεταβολίζονται πιο αργά, περιέχουν φυτικές ίνες και διατηρούν σταθερά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Ζάχαρη:
Η περιεκτικότητα ενός τροφίμου σε ζάχαρη είναι σίγουρα κάτι που πρέπει να κοιτάμε πριν αγοράσουμε ένα προϊόν. Συνήθως, τα τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη είναι χαμηλής διατροφικής αξίας.
Εάν έχει κανείς στον νου του ότι ένα κουταλάκι ζάχαρη ζυγίζει περίπου 4γρ., τότε μπορεί να υπολογίσει πόση ζάχαρη περιλαμβάνει το τρόφιμο που τον ενδιαφέρει.
Τα επεξεργασμένα τρόφιμα έχουν συχνά πολύ ζάχαρη, ή υποκατάστατα αυτής, όπως γλυκόζη, φρουκτόζη, κ.α. Προτιμήστε ένα τρόφιμο με περισσότερη πρωτεΐνη από ζάχαρη. Θα σας κρατήσει χορτάτους για περισσότερες ώρες.
Φυτικές (εδώδιμες) ίνες:
Βοηθούν στη διαδικασία της πέψης. Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες μας κρατούν χορτάτους για μεγαλύτερο διάστημα και επιδρούν ευεργετικά στο γαστρεντερικό σύστημα.
Προϊόντα ολικής άλεσης, δημητριακά, φρέσκα και αποξηραμένα φρούτα, όσπρια, ξηροί καρποί και λαχανικά είναι οι καλύτερες πηγές φυτικών ινών.
Αλάτι (νάτριο):
Όταν το 75% περίπου της καθημερινής πρόσληψης αλατιού προέρχεται από τα συσκευασμένα τρόφιμα, θα ήταν καλό να προσέχουμε αυτήν την πληροφορία στις ετικέτες τροφίμων, ιδίως αν καταναλώνουμε καθημερινά συσκευασμένες τροφές ή για λόγους υγείας κάνουμε περιορισμένη κατανάλωση αλατιού.
Αν λοιπόν μελετάμε τις διατροφικές ετικέτες κάθε φορά που κάνουμε τα ψώνια μας και θα εκπλαγούμε από το τι περιέχουν πολλά από τα τρόφιμα που αγοράζαμε μέχρι τώρα.
